VN-Veiligheidsraad komt opnieuw niet met resolutie over geweld Israël en Palestijnen

Zondag kwam de VN-Veiligheidsraad in een spoedvergadering bijeen om te praten over het escalerende geweld tussen Israël en de Palestijnen. Opnieuw is de raad er niet in geslaagd met een gezamenlijke resolutie te komen, omdat de Verenigde Staten dit blokkeerde.

"Deze zinloze cyclus van bloedvergieten, terreur en verwoesting moet onmiddellijk stoppen", zei de secretaris-generaal António Guterres van de Verenigde Naties. Hij riep op tot een onmiddellijk einde aan het geweld tussen Israël en de Palestijnen. Volgens de VN-chef kan de situatie in de regio door de escalatie van het geweld oncontroleerbaar worden. Ook waarschuwt hij voor een humanitaire crisis en toenemend extremisme.

De vijftien leden van de veiligheidsraad spraken hun zorgen uit en er klonken meerdere oproepen tot een einde van het geweld, maar het kwam uiteindelijk niet tot een gezamenlijke resolutie. De Verenigde Staten, traditioneel een bondgenoot van Israël, lagen dwars. Een verklaring zou volgens de VS hun inspanningen om achter de schermen te werken aan een oplossing kunnen schaden.

Verenigde Staten blokkeren resolutie
Volgens de Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Linda Thomas-Greenfield, hebben de VS via diplomatieke kanalen "onvermoeibaar" gewerkt om een einde te brengen aan het conflict. Volgens de ambassadeur zijn de VS bereid steun en bemiddeling te bieden als beide kanten een wapenstilstand willen. De VS leggen de nadruk op het recht van de Israëliërs zich te verdedigen tegen raketaanvallen vanuit de Gazastrook, maar riepen Israël ook op er alles aan te doen om burgerslachtoffers te voorkomen.

China hekelde de blokkade door de VS. De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi riep de Amerikanen op hun "verantwoordelijkheid" te nemen en een resolutie te steunen die erop is gericht kalmte terug te brengen in Israël en Gaza. Hij pleitte voor een onmiddellijke wapenstilstand en bemiddeling.

De VN-Veiligheidsraad kwam deze week al twee keer eerder samen om te praten over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden. Ook toen lukte het niet tot een gezamenlijke verklaring te komen. China, tevens voorzitter van de spoedvergadering op zondag, wees in het openbaar de VS aan als schuldige.

Felle kritiek tussen Palestijnse en Israëlische diplomaten
Israëlische en Palestijnse diplomaten waren ook aanwezig bij de zitting. De Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken Riyad al-Maliki beschuldigde Israël van agressie tegen het Palestijnse volk en tegen plekken die voor de Palestijnen heilig zijn, zoals de al-Aqsamoskee in Jeruzalem. "Sommige mensen willen deze woorden - oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid - niet gebruiken", aldus de minister. Volgens de bewindsman is daarvan wel degelijk sprake. "Hoeveel Palestijnen moeten nog sterven voordat het tot een veroordeling komt."

De Israëlische ambassadeur bij de VN, Gilad Erdan, haalde tijdens de vergadering uit naar Hamas en beschuldigde de beweging ervan aan te sturen op een oorlog met Israël. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zei zondag in een toespraak op de televisie dat de campagne tegen de Palestijnen in Gaza nog niet op zijn eind loopt. "Wij gaan net zo lang door als nodig is, om voor u, de burgers van Israël, de kalmte en rust te herstellen. Dat zal tijd kosten."

Rutte sprak zondag met Israëlische en Palestijnse leiders
Zondagmiddag sprak demissionair premier Mark Rutte met de Israëlische premier Netanyahu en de Palestijnse president Abbas. In een verklaring benadrukt hij dat een verdere escalaties en meer burgerslachtoffers voorkomen moeten worden. Rutte betuigde zijn medeleven voor de slachtoffers. Hij veroordeelde de raketbeschietingen op Israël: "Israël heeft het recht zichzelf daartegen te verdedigen, maar moet als juist een sterk land ook diens verantwoordelijkheid nemen en bij zijn zelfbescherming proportioneel handelen binnen de grenzen van internationaal recht".

Vrijdag twitterde de demissionair premier dat het "onacceptabel" is dat "Hamas willekeurig raketten op de burgerbevolking afvuurt" en dat Nederland "het recht van Israël op zelfverdediging, binnen de grenzen van het internationaal recht en proportionaliteit" steunt. De tweet kwam hem vanwege de eenzijdigheid op kritiek te staan. In zijn verklaring op zondag liet de premier weten ook zorgen te hebben over de situatie op de Westelijke Jordaanoever. Hij sprak met beide leiders over de gebeurtenissen voorafgaand aan de gevechten, zoals de situatie in Jeruzalem. Rutte drong erop aan "de Palestijnse families in Sheikh Jarrah die bedreigd worden met uitzetting, permanent in hun huis te laten blijven" en riep op tot "het respecteren van de status quo op de heilige plaatsen".