Catawiki ontkent verantwoordelijkheid tegenover klant
Veilingsite Catawiki ontkent dat er aan klanten toestemming gevraagd moet worden voor het inhouden van commissie. Meerdere consumenten hebben na onze uitzending over Catawiki contact opgenomen met het internetbedrijf. In antwoord aan deze mensen zegt Catawiki: 'Er bestaat geen verbod op het aanrekenen van een commissie.'
Geen verbod, maar wel een plicht
Een verbod op dubbele commissie geldt hier inderdaad niet, maar er is wel een plicht. Catawiki moet aan iedere particuliere klant vooraf toestemming vragen of je akkoord gaat met het bemiddelen voor zowel de koper als de verkoper en dus ook het innen van twee keer commissie. Hoe dat juridisch precies zit, legt rechtsgeleerde Anne De Vries-Stotijn als volgt uit: 'Er is geen verbod op dubbele bemiddeling en dus dubbele commissie, maar een bemiddelaar zoals Catawiki moet hier wel toestemming voor vragen.'
Twee heren dienen
Ze verwijst naar artikel 7:417 lid 1 en 2 van het Burgerlijk Wetboek. Hier staat vermeld dat wanneer je als bemiddelaar 'twee heren dient', dus twee opdrachtgevers, dan moet je hier toestemming voor vragen aan de koper en verkoper. Bij particulieren moet deze toestemming schriftelijk worden gegeven. Catawiki bemiddelt voor twee opdrachtgevers: de koper en de verkoper, maar verwijst alleen maar naar de algemene voorwaarden waar de dubbele commissie wordt genoemd: 9 procent bij de koper en 12 procent bij de verkoper. En dit is volgens de Vries hoogstwaarschijnlijk niet voldoende.
Recht op teruggaaf commissie
Dus: als er niet expliciet vooraf schriftelijke toestemming aan jou wordt gevraagd, heeft Catawiki geen recht op jouw commissie, en zou je het kunnen terugvorderen. De Vries: 'Is die toestemming niet gegeven, dan verliest de bemiddelaar zijn recht op loon. Dat staat in artikel 7:417 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek.'
Catawiki laat aan klanten weten die hierom vragen: 'We zorgen ervoor dat onze gebruikers weten en ermee instemmen dat Catawiki veilingdiensten verleent aan zowel kopers als aan verkopers en daarvoor een vergoeding vraagt (Art. 4 van onze gebruiksvoorwaarden).'
'Hoogstwaarschijnlijk niet voldoende volgens de wet'
De Vries maakt duidelijk dat dit hoogstwaarschijnlijk niet voldoende is. Ze baseert zich daarbij op de toelichting van de wetgever bij dit soort schriftelijke toestemmingsvereisten en verwijst naar de Memorie van antwoord II, Kamerstukken II 1991/92, 17779, 8, p. 8: 'Niet voldoende is, dat verwezen wordt naar een desbetreffende clausule in de algemene voorwaarden; in die zin dient de toestemming dus schriftelijk én uitdrukkelijk te geschieden.'
Belangenconflicten
Catawiki moet dus heel duidelijk zijn over het dubbele bemiddelen. Het is een veilingsite die niet alleen jouw belang als particulier koper behartigt. Maar ook de belangen van de verkoper. En daar moet Catawiki jouw schriftelijke toestemming voor vragen. In bijvoorbeeld een pop-up waarin je met een vinkje toestemming geeft. Want 'twee heren dienen' kan leiden tot belangenconflicten, zoals we al gezien hebben in reacties van kopers die een slecht artikel via Catawiki hebben aangeschaft. De Vries: 'In het geval van Catawiki is er bijvoorbeeld het risico dat Catawiki een te hoge inschatting maakt van de waarde van een kavel, omdat dit in het belang van de verkoper is en trouwens ook in het belang van Catawiki zelf omdat het platform dan meer commissie ontvangt.'
Particuliere (ver)kopers
Catawiki moet niet alleen aan jou als particuliere koper deze schriftelijke toestemming vragen. Dit geldt ook voor particuliere verkopers.