Een bierbuik? 'Bestaat niet'

Is je wasbord na jaren van te veel biertjes in een zwembandje veranderd? Het lijkt erop dat bierdrinkers over de hele wereld de neiging hebben om een buikje te krijgen, vooral als ze ouder worden, en vooral als ze mannen zijn. Maar ondanks de naam is bier niet specifiek verantwoordelijk voor een zogenaamde bierbuik. Wat dan?

De term 'bierbuik' drukt de gangbare opvatting uit dat bierdrinkers gemiddeld zwaarlijviger zijn dan niet-drinkers of drinkers van wijn of sterke drank, en dat het extra gewicht zich rond hun middel bevindt. Maar volgens verschillende Europese onderzoeken is de beruchte bierbuik een mythe.

Een misverstand? Wetenschappers in Tsjechië, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zien geen direct verband tussen de hoeveelheid bier iemand drinkt en de grootte van zijn buik. Ook is er niets bijzonders aan de alcohol of andere ingrediënten van bier die zorgt voor het 'plaatsgebonden effect', bekend als de bierbuik.

Bier maakt je niet dik(ker dan andere)
Maar hoewel bierconsumptie geen speciaal probleem is, althans een matige bierconsumptie, kan het wel bijdragen tot abdominale zwaarlijvigheid. Bier bevat namelijk veel calorieën, hetzelfde verhaal bij andere alcoholische dranken, alsook suikerhoudende dranken zoals frisdrank en vruchtensap.

Gebaseerd op ruwe gemiddeldes kun je stellen dat een biertje bestellen niet beduidend slechter is voor je taille dan andere populaire opties in een kroeg (je herinnert je kroegen?). Wel is het zo dat zware bieren (met meer alcohol) beduidend meer calorieën dan pilsbier bevatten, maar je drinkt er wel minder (trager) van.

Mannen meer neiging tot bierbuik dan vrouwen
Over het plaatsgebonden effect dan. Bierconsumptie kun je volgens verschillende onderzoeken eerder associëren met een toename van het algemene lichaamsvet. Je kent het verhaal: eet en drink je meer calorieën dan je verbrandt, dan sla je de overtollige energie op in vetcellen.

Helaas voor mannen lijken hun buikvetcellen sneller uit te breiden dan de buikvetcellen van vrouwen. Dat heeft te maken met de hoeveelheid onderhuids vet, dat bij vrouwen hoger ligt. Ook zijn bierbuiken prominenter aanwezig bij oudere mensen, omdat naarmate je ouder wordt je caloriebehoefte daalt, je vaak minder actief wordt en aankomen gemakkelijker wordt. Of dat nu door te veel biertjes of te grote porties voedsel is.

Alcoholconsumptie wordt wel aan buikvet gerelateerd in die zin dat het de vetafbraak vertraagt. De afbraak van alcohol krijgt namelijk prioriteit en duurt lang. Maar een geremde vetafbraak maakt je niet per se dik.

Boosdoener: snacks en calorierijk barvoedsel
Bier is dan wel niet de directe oorzaak van bierbuiken, maar vergeten we de calorieën van het eten dat je met die biertjes wegspoelt niet. Alcohol kan je eetlust vergroten, en drink je in een bar of op een feestje (je herinnert je die tijd), dan is het eten dat voorhanden is vaak dikmakers zoals borrelnootjes, bitterballen of chips. Gefrituurde snacks halen na een avondje uit, je kent het vast, is nog zo'n boosdoener.

Een bierbuik is wel riskant
Met een bierbuik zul je geen zwempakwedstrijden winnen, maar dat is het minste van je zorgen. Overtollig vet in de buikstreek is gekoppeld aan verschillende gezondheidsproblemen, van diabetes type 2 tot hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten.

Extra kilo's dragen op de dijen of heupen is minder gevaarlijk dan extra kilo's in de buikstreek. Ook is onderhuids vet dat je rond je middel en op je dijen, heupen en billen kunt dragen niet zo gevaarlijk als het viscerale vet dat zich diep in de buikholte rondom je organen bevindt.

Hoe verlies je overtollig buikvet?
Werken aan je bierbuik is dus een goed idee voor je gezondheid, al bestaat er geen magische manier voor, anders dan de beproefde methode van minder calorieën opnemen en meer bewegen. Het goede nieuws is dat wanneer je begint met afvallen, je het meestal eerst in de buik verliest.

Gezien het verband tussen alcoholcalorieën en buikvet, is minder alcohol drinken een goede plaats om te beginnen. En vergeet niet een gezonde maaltijd te nuttigen voor of bij je drankjes om je aan de verleiding van calorierijke snacks te helpen weerstaan.